Kết thúc...

Không hổ danh là một trong những cuốn sách thiếu nhi kinh điển nhất mọi thời đại.

Đây chính là lời nhận xét của tôi sau khi gấp lại trang sách cuối cùng của cuốn sách Charlotte and Wilbur. 

Những cuốn sách kinh điển luôn để lại trong lòng người đọc một điều gì đó, luôn đặt ra ở người đọc nhiều suy ngẫm sâu xa. Và chắc hẳn Charlotte and Wilbur cũng thế. Bạn học được điều gì từ cuốn sách? Bạn tâm huyết nhất với nhân vật nào, đoạn văn nào? Với tôi, cái kết thúc của câu chuyện là điều khiến tôi tâm huyết nhất và suy nghĩ nhiều nhất. Tại sao lại là cái kết chuyện? Trong khi đó cuộc hành trình mà Charlotte "cứu" Wilbur mới là nội dung chính của truyện? Đúng vậy, cái cách, chặng đường mà chị nhện đã giúp chú lợn xuân thoát chết chính là phần truyện trọng tâm của cuốn sách, nơi đánh thức sự tò mò của đọc giả. Nhưng bên cạnh nội dung chính chiếm một dung lượng lớn của toàn truyện thì cái kết truyện lại để lại cho tôi nhiều suy ngẫm, nhiều cảm xúc hơn cả.

Sau cái cuộc hành trình thấm đẫm nước mắt và nụ cười, nỗi buồn và niềm vui, cả lo âu nghẹt thở và những tình cảm nghẹn lại trong cổ là một kết thúc nhẹ nhàng nhưng không kém phần sâu lắng. Kết thúc truyện, chị nhện Charlotte đã chết nhưng chị đã để lại ở đời, ở cái khu chuồng ấy một bọc trứng. Và tất nhiên rồi, Wilbur đã trông nom, chăm sóc cho cái bọc trứng ấy đến khi những chú nhện con nở ra . Với cái kết thúc truyện này, mọi thứ đều đi đúng quỹ đạo mà có lẽ người đọc đã lập sẵn trong tâm trí của họ: chú lợn xuân Wilbur đã không còn lo bị làm thịt nữa vì chú biết rằng ông Zuckerman sẽ để nó sống lâu hết mức có thể; cuộc sống của Wilbur ngày qua ngày đều rất hạnh phúc nơi sân kho ấy với những người bạn khác. Nhưng có một điều đã đi ngược lại cái "quỹ đạo happy ending" là việc chị nhện Charlotte đã không còn. Cái tình tiết truyện ấy đã mang lạ một sự hụt hẫng nho nhỏ cho người đọc; mang lại một nỗi buồn tuy không nhiều, chỉ là mang mác thôi nhưng đủ để cho người đọc có thể rơi lệ vì nó, tất nhiên không chỉ là cái chết đã được quy định bởi quy luật tự nhiên của Charlotte mà nó còn là cuộc sống của Wilbur sau cái chết của chị nhện: "Wilbur thường nghĩ đến Charlotte. Vài sợi tơ ở chiếc mạng cũ của chị vẫn còn chăng trên ngưỡng cửa. Ngày nào Wilbur cũng đứng và nhìn cái mạng nhện trống không, rách nát, cổ họng chú tắc nghẹn lại. Chẳng bao giờ có ai có được một người bạn như vậy, tình cảm đến thế, thủy chung đến thế và khéo léo đến thế". 

                               

                               

Có lẽ thiếu vắng bóng dáng chị nhện nơi khung cửa cái chuồng kho là nỗi trống trải, nỗi buồn duy nhất của Wilbur trong những ngày tháng sau này. Thế nhưng như đã nói việc chị nhện Charlotte chết đi (đúng với quy luật trong tự nhiên) lại làm cho cái kết thúc có một ấn tượng đặc biệt. Đặc biệt ở chỗ, chính khi thiếu vắng sự hiện diện của chị trong cái khu chuồng ấy, người ta mới nhớ hơn về chị, người ta mới nhớ hơn về những việc làm tưởng như không thể mà chị đã làm để cứu Wilbur. Chị nhện đã mất đi nhưng sao người ta cứ nhớ mãi về chị nhện ấy. Đó chính là thành công của E.B.White. Và ông đã thành công hơn ở chỗ, chính chi tiết này đã làm nổi bật cái tư tưởng chủ đề của cả cuốn sách. Khi tưởng như mọi hi vọng của Wilbur gần hư sụp đổ khi biết mình sẽ bị thịt trong mùa Giáng sinh tới thì Charlotte đã xuất hiện và nhận lời giúp chú. Đó là một nhiệm vụ không đơn giản nhất là với một con nhện. Bởi khi ông Zuckerman quyết định thịt cậu thì Fern-cô bé đánh dấu mốc bảo vệ sự sống đầu tiên của Wilbur lại cũng chẳng thể giúp gì. Thế nhưng Charlotte đã viết tiếp vào những trang sách dở dang của Fern. Nhưng không phải vô cớ mà chị nhện ấy lại cam đoan với Wilbur rằng tôi sẽ cứu sống cậu, rằng chắc chắn tôi sẽ làm được. Tất nhiên, Charlotte có sự thông thái, có đức kiên trì, có lòng tận tâm. Nhưng trên hết nếu không yêu quý lợn Wilbur có lẽ chị nhện Charlotte chưa chắc đã hết lòng hết sức đến thế trong nhiệm vụ giải cứu mạng sống cho bạn mình. Ta thấy đến những ngày cuối cùng của đời chị, khi sức lực đã yếu, chị vẫn cố giăng một chiếc mạng cuối cùng để làm cho mọi người tin vào "sự huyền bí" của Wilbur, để giúp chú lợn xuân bạn mình vượt qua hoạn nạn. Chính Charlotte đã cho chúng ta thấy rằng: Khi bạn chân thành thương yêu ai đó, bạn có thể làm nên những điều kì diệu vì người ấy. Đó là sức mạnh của tình yêu thương, của tình bạn. Đó cũng là điều mà E.B.White muốn nhắn gửi đến bạn đọc

Và rồi thời gian cũng qua, cái bọc trứng kia đã nở ra những con nhện con của Charlotte. Chính Wilbur đã cất công chăm sóc cái bọc trứng ấy kĩ càng. Phải chăng đó là hành động mà Wilbur đã thực hiện cũng chỉ vì yêu quý chị nhện Charlotte bạn mình như cái cách mà chị đã cứu sống Wilbur - suy cho cùng đó là vì tình bạn chân thành. Và hành động ấy của Wilbur như muốn thể hiện sự biết ơn của chú đối với ân nhân của mình. Và rồi khi những chú nhện con bay đi trên chiếc "khinh khí cầu" của mình đến nơi khác để sinh sống thì Wilbur lại suy sụp, hụt hẫng, buồn bã như cái cách mà Wilbur luôn nhớ đến chị nhện bạn mình. Thế nhưng con cái, cháu chắt và chút chít của Charlotte năm này qua năm khác đều sống ở ngưỡng cửa. Mỗi mùa xuân lại có những chú nhện con nở ra, thay thế cho kẻ ở trước. Hầu hết chúng đều bay đi, trên những quả cầu nhưng lúc nào cũng có hai hoặc ba con ở lại và bắt đầu sắp dọn chỗ ở trên ngưỡng cửa.

Thời gian trôi qua, nhiều tháng rồi nhiều năm đến rồi đi, Wilbur không bao giờ không có bạn. Và tất nhiên rồi, Wilbur không bao giờ quên chị nhện Charlotte. Cho dù nó yêu quý con cái rồi cháu chắt của chị nhện lắm nhưng không một con nhện mới nào thay thế được vị trí của chị trong lòng nó. Chị nhện luôn ở riêng một chỗ. "Ở đời chẳng mấy khi có được người vừa là bạn thân thiết, vừa hay chữ đến thế. Chỉ có mỗi Charlotte."
                                                                                                                             Nguyễn Mỹ Trang