Những dấu chấm câu

Đề thi chọn học sinh giỏi 12 chuyên.

 Anh/chị hãy trình bày những suy ngẫm của mình sau khi đọc câu chuyện sau:

                                                       NHỮNG DẤU CHẤM CÂU

Có một người chẳng may đánh mất dấu phẩy. Anh ta trở nên sợ những câu phức tạp và chỉ tìm những câu đơn giản. Đằng sau những câu đơn giản là những ý nghĩa đơn giản.

Sau đó, không may, anh ta lại làm mất dấu chấm than. Anh bắt đầu nói khe khé, đều đều, không ngữ điệu. Anh không cảm thán, không xuýt xoa. Không gì có thể làm anh ta sung sướng, mừng rỡ hay phẫn nộ nữa cả. Đằng sau đó là sự thiếu quan tâm với mọi điều.

Một thời gian sau, anh ta đánh mất dấu hai chấm. Từ đó anh ta không liệt kê được, không còn giải thích được hành vi của mình nữa, lúc nào cũng chỉ trích dẫn lời của người khác. Thế là anh ta hoàn toàn quyên mất cách tư duy.

Cứ như vậy, anh ta đến dấu chấm hết.

Thiếu những dấu chấm câu trong một bài văn, có thể bạn chỉ bị điểm thấp vì bài văn của bạn mất ý nghĩa. Nhưng mất những dấu chấm câu trong cuộc đời, tuy không ai chấm điểm nhưng cuộc đời bạn cũng mấy ý nghĩa như vậy.

Mong bạn giữ gìn cẩn thận những dấu chấm câu của mình, bạn nhé!

                                              (Theo Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2010)

=====================================================================

Cuộc sống là kết nối, vũ trụ bao la vô tận là sự góp nhặt, là sự tổng hợp từ những điều nhỏ bé nhất. Chính những lẽ đơn giản ấy đã làm nên một cuộc sống có ý nghĩa như nhà văn Clark đã từng nói: "Ai cũng muốn làm điều gì đó lớn lao nhưng lại không nhận ra rằng cuộc sống được tạo thành từ những điều rất nhỏ. Cuộc đời chỉ có ý nghĩa khi ta biết nâng niu, trân trọng và gìn giữ những điều vi mô ấy. Những dòng văn tự sự trong mạch suy ngẫm của câu chuyện "Những dấu chấm câu" đã đem đến cho ta thật nhiều xúc cảm, thật nhiều suy nghĩ về cuộc sống, về những tâm hồn nhỏ bé đang ươm lên trong tâm hồn ta, đợi ngày kết trái đơm hoa.

Có thể nói từ trong câu chuyện "Những dấu chấm câu" ta đã thấy được quá trình đánh mất bản thân, đi đến dấu chấm hết của nhân vật "anh". Ban đầu, anh ta "chẳng may đánh mất dấu phẩy" và trở nên "sợ những câu phức tạp", "chỉ tìm những câu đơn giản". Cuộc sống của anh chỉ đơn giản sống một cách bằng phẳng, đơn điệu, mờ nhạt-một lối "sống mòn". Rồi anh ta đánh mất dấu chấm than, anh "không cảm thán xuýt xoa, không gì làm anh ta sung sướng, mừng rỡ hay phẫn nộ nữa cả". Anh ta thờ ơ với mọi thứ, tức là anh ta đã bước một chân vào hố sâu của sự vô cảm. Và đến khi anh ta đánh mất dấu chấm hỏi, nghĩa là anh không còn khả năng học hỏi, không còn quan tâm đến mọi điều. Anh ta đã đi vào bóng tối, đứng ngoài cuộc đời, lãnh đạm với tất cả. Một thời gian sau anh ta đánh mất dấu hai chấm, đồng nghĩa với việc không thể liệt kê, giải thích hành vi của mình và chỉ biết "trích dẫn lời người khác" tức là anh ta chỉ là cái bóng, chỉ có thể sống theo cách nghĩ của người khác, "không được là tôi trọn vẹn". Cuối cùng anh mất tất cả. Anh đã không còn là anh, cuộc đời cũng mất ý nghĩa. Những dấu chấm câu tuy nhỏ bé, đơn giản nhưng nó cũng chính là những điều vĩ mô. Lời nhận thức cuối truyện cũng là một lời nhận thức, lời đánh giá nhẹ nhàng mà vô cùng thâm thúy sâu sắc: Mất những dấu chấm câu trong bài viết của mình, ta có thể bị điểm thấp vì bài văn mất ý nghĩa "nhưng mất dấu chấm câu trong cuộc đời, tuy không ai chấm điểm nhưng cuộc đời của bạn cũng mất ý nghĩa như vậy". Lời tác phẩm cũng như một lời khuyên nhẹ nhàng: mong bạn giữ gìn những dấu chấm câu của mình, mong bạn hãy giữ gìn những điều nhỏ bé làm nên cuộc sống của mình và đừng bao giờ đánh mất bản thân mình.

Từ trong câu chuyện nhân vật "anh" đã rơi rớt, đã đánh mất dần những thứ nhỏ bé nhất. Những dấu chấm câu ngỡ như nhỏ bé ấy, nhưng khi mất đi cũng có nghĩa là anh đã mất đi những điều lớn lao, những giá trị của cuộc sống. Bạn có biết vì sao lá cây có màu xanh không? Bởi lá được cấu tạo từ chất diệp lục. Những chất diệp lục ngỡ như nhỏ bé ấy đã làm nên sự sống của lá, mất dần diệp lục, lá xanh sẽ thành lá vàng, rồi sẽ rơi, sẽ chết. Bạn có biết để xây một ngôi trường người ta càn những hạt cát bé nhỏ, những viên gạch, viên đá. Bạn thấy không, tất cả những gì xung quanh ta đều được cấu thành từ những điều nhỏ bé. Vậy tai sao trong cuộc sống hiện nay, con người ta lại đánh mất những điều bé nhỏ? Biểu hiện rõ ràng nhất của sự đánh mất bản thân là khi ta không còn là ta, "bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo", ta không sống bằng những thứ của chính mình. Từ một con người giản dị, ta có thể ào theo cơn lốc thời trang, cơn lốc thần tượng, khoác lên mình những vỏ bọc không phù hợp với bản thân mình. Ta không còn ăn những bát cơm mẹ nấu ở gia đình mà đến với những quán bar, quán cà phê xập xình tiếng nhạc. Chúng ta mất dần sự liên kết với phần hồn trinh bạch ban đầu và đi đến sự đánh mất bản thân khi ta rơi mất những điều nhỏ bé.

Ngày nay chúng ta sống quá vội-lối sống "mì ăn liền". Chính vì lối sống không biết nghĩ đến tương lai, giữ gìn giá trị bản thân đã khiến con người dần đánh mất mình. Thế giới không ngừng thay đổi, cuộc sống bộn bề hơn, con người bị cuốn vào cuồng xoáy của cuộc đời và đôi khi chính họ lại đang đánh mất từng dấu chấm câu của cuộc đời. Một trong những điều lo ngại là lối sống ấy hiện nay đang lan ra rất nhiều, rất nhanh, rất mạnh mẽ như một khối u băng hoại cả nhân cách con người. Dù rằng lối sống ấy chỉ tồn tại trong một bộ phận người trẻ chứ không phải tất cả nhưng ai dám chắc rằng khối u ấy không di căn? Tôi đã chứng kiến rất nhiều người để tuột khỏi tay mình những dấu chấm câu rồi đi đến dấu chấm hết trong đời. Trong truyền thống Á Đông, con người Việt Nam luôn hiền hòa, biết yêu thương con người; và người phụ nữ luôn là những người hiền dịu, hiền lành, nhỏ nhẹ. Nhưng một câu hỏi lớn đang đặt ra: Nạn bạo hành trong xã hội của lớp trẻ ngày nay liệu có phải là sự đánh mất dần bản thân? Ngay trong văn hóa ứng xử đi đường-văn hóa giao thông tôi cũng thấy cách người ta đag dần đánh mất mình. Họ chen lấn, xô đẩy nhau. Đâu rồi những con người hiền hậu? Và trong tiếng còi xe tôi cũng nghe thấy những lời đe dọa: Tránh ra, không tôi sẽ cho anh biết tay! Những clip họa sinh đánh nhau, lột áo, lăng mạ nhau được phát tán rộng rãi trên MXH chứng tỏ giới trẻ đang thiếu trầm trọng văn hóa ứng xử, kĩ năng sống cũng như cách tháo gỡ mâu thuẫn.

Cuộc sống bộn bề kia, cuộc sống công nghiệp hiện đại đang giành lấy, cướp đi nhiều thứ, thế nhưng ta phải biết gìn giữ, nâng niu, coi trọng những điều nhỏ bé nhất, "yêu cái cây trồng ở trước nhà, yêu côn đường đổ ra phố nhỏ" và hơn hết là yêu bản thân mình như lẽ sống mà nhân vật Trương Ba trong tác phẩm "Hồn Trương Ba-Da Hàng Thịt" (Lưu Quang Vũ) đã gửi gắm: "không thể sống bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được, tôi muốn được là tôi trọn vẹn". Vậy nên ta hãy yêu hơn chính mình, yêu hình hài, dáng vóc mà cha mẹ đã cho ta để ta sống trên đời là chính mình. "Một ngày là quá ngắn ngủi so với đời người. Nhưng đời người lại được làm nên từ những ngày thật ngắn ngủi ấy". Từ cách sống trân trọng những gì nhỏ nhất, chúng ta sẽ làm nên những thành công to lớn của đời mình. Bởi bản chất sự thành công là sư nâng niu, gìn giữ những giá trị sống bé nhỏ của cuộc đời.

Thông điệp trao gởi từ câu chuyện "Những dấu chấm câu" cũng đã dóng lên hồi chuông cảnh báo về lối sống vội vàng không coi trọng bản thân. Bởi hạnh phúc của một con người, một cuộc đời không phải là ở những trang phục thời thượng bạn khoác lên người hay phong cách sống của một idol mà bạn theo đuổi mà là ở việc, ở lẽ sống LÀ CHÍNH MÌNH.